ساخت، نصب و راه اندازی

نصب و اجراء در ساخت پروژه ­ها مانند پروژه ­های صنعتی علاوه بر محدودیت­ های زمانی و مالی معمول، پیچیدگی­ های فنی و قراردادی زیادی نیز به همراه دارد و این پیچیدگی­ ها در تصمیم گیری­ ها نیز محدودیت­ هایی را بوجود می­ آورد و مستلزم داشتن دانش فنی بالا، برخورداری از فناوری نوین، تجربه و توانمندی در ارائه و اجرای روش­ های ابداعی و نوآورانه می ­باشد. به همین دلیل و با توجه به پیچیدگی و حجم زیاد فعالیت­ ها و در نتیجه نیاز به توان مدیریتی و مهندسی بالا، تعداد شرکت های محدودی در سطح کشور از توانمندی طراحی، تامین و تدارکات کالا، ساخت، نصب و راه اندازی این نوع پروژه­ ها برخوردار می ­باشند.

مرحله ساخت علاوه بر کارهای اجرایی داخل سایت، شامل مراحل ساخت تجهیزات پروژه در خارج از سایت نیز می­ گردد که باید بر آن نظارت داشت و بازرسی­ های مطابق استاندارد در کارخانه (FAT) بر آن صورت پذیرد. همچنین در این مرحله از پروژه باید تمهیدات ایمنی، سلامتی و محیط زیستی را در نظر گرفت تا خسارت­ های احتمالی حین و پس از اجرا به حداقل برسد. بزرگی و پیچیدگی ­های یاد شده اهمیت موضوع اطلاعات و داده­ های پروژه را بیش از پیش نمایان می­ کند که با توجه به تعداد بسیار داده ­ها و روابط پیچیده آن، یکپارچه ­سازی داده ­های پروژه در پروژه­ایی مانند پروژه صنعتی تاثیر زیادی در کاهش تاخیرات، کاهش هزینه­ ها، افزایش بازدهی، کاهش مشکلات و افزایش سودمندی کلی دارد.

تاخیر در پروژه ه­ایی مانند پروژه های پالایشگاهی که در سال درآمدی چند میلیارد دلاری برای کشور دارند، خسارت سنگینی درپی دارد و به همین دلیل زمان­ بندی اجرا و تکمیل مراحل مختلف پروژه دارای اهمیت می ­باشد. برای تکمیل برنامه زمان ­بندی پروژه­ های بزرگ می­ توان ابتدا پروژه را به چند مرحله پی در پی تقسیم نمود.

عموماً نخستین فعالیتی که در اجرای پروژه­ ها صورت می ­پذیرد، تجهیز کارگاه می ­باشد. این اقدام پس از تهیه نقشه چیدمان کارگاه و تکمیل محوطه سازی، انجام می ­گردد. در تجهیز کارگاه به مواردی مانند جانمایی دفتر مرکزی کارگاه، بهداری، غداخوری، تعمیرگاه و تاسیسات، سرویس­ های بهداشتی، مکان ژنراتورها، شاپ اسپول سازی، اسپول یارد، کارگاه سندبلاست و رنگ و … با درنظر گرفتن مسائل ایمنی توجه می ­گردد.

یکی دیگر از مهمترین فعالیت­ های دوره ساخت کنترل کیفیت (ITP) می ­باشد. تهیه برنامه آزمایش و بازرسی باید مطابق استاندارهای طراحی و برپایه اطلاعات استخراج شده از نقشه ­ها، مشخصات کدها، استانداردها و آیین نامه ­ها صورت گیرد. همچنین باید ساز و کاری برای ثبت و دسترسی به رکوردهای آزمایشات و بازرسی­ های حین ساخت و پس از نصب برای پروژه درنظر گرفت.

علاوه بر این برنامه که می ­بایست برای کل پروژه تهیه گردد، موارد زیر نیز باید برای پروژه تهیه و رکوردهای آن ثبت گردد:

> گواهینامه مواد مصرفی در ساخت

> راهنمای به کارگیری تجهیزات

> دستورالعمل جوشکاری

> دستورالعمل عملیات حرارتی

> دستورالعمل تست­ های غیرمخرب (NDT)

> دستورالعمل تایید جوشکاران، تکنسین ­ها و همچنین تاییدیه­ های مربوطه

> دستورالعمل کالیبراسیون تجهیزات اندازه گیری و ثبت رکوردهای مربوطه

> دستورالعمل انجام کارهای مربوط به زمین یا خاک

> دستورالعمل تست و بازرسی تجهیزات برقی و ابزاردقیق

> دستورالعمل کیفیت رنگ و عایق

> دستورالعمل تهیه نقشه های مطابق ساخت

> و…

بعد از عملیات ساخت و نصب تجهیزات، اعم از تجهیزات مکانیکی، برقی، ابزار دقیق و پایپینگ، فعالیت راه اندازی که شامل دو بخش پیش راه اندازی و راه اندازی است، آغاز می­گردد.

پس از تکمیل فرایند ساخت گواهی تکمیل فرایند ساخت (MCC) صادر شده و به گروه پیش راه انداز تحویل داده می ­شود و در انتهای فرایند پیش ­راه اندازی، گواهی تکمیل فرآیند پیش­ راه اندازی (RFCC) به گروه راه­ انداز تحویل داده می­ شود و در انتهای فرایند راه اندازی، گواهی تکمیل فرایند راه ­اندازی (RFSUC) به گروه بهره ­برداری ارایه خواهد شد. در نهایت پس از آزمون های عملکردی پروژه به مرحله تحویل موقت می ­رسد. در این زمان گواهی تحویل موقت پروژه (PAC) صادر می ­شود. در ادامه پس از گذراندن دوره ضمانت، پروژه به بهره­ برداری می­ رسد و فرایند تحویل نهایی پروژه صورت می­ گیرد و گواهی تحویل نهایی (FAC) صادر می­ گردد.

در این قسمت به تعریف مراحل راه ­اندازی و فعالیت ­های انجام شده در هر یک می­ پردازیم:

• عملیات پیش­ راه ­اندازی

به کلیه فعالیت­ هایی از قبیل انجام آزمون­ ها، بازرسی ­ها و هر نوع عملیات تکمیلی دیگری گفته می ­شود که پیش از تکمیل ساخت و پس از نصب تجهیزات انجام می­ گیرد، به نحوی که موضوع پیمان را آماده راه ­اندازی می کند.

اهم این فعالیت ها به شرح ذیل می ­باشد:

الف: بخش پایپینگ: انجام تمیزکاری مقدماتی، هیدروتست و نهایی ­سازی خطوط جهت راه ­اندازی.

ب: بخش مکانیک: مطابقت تجهیز و نصب آن با ملزومات طراحی، انجام تمیزکاری مقدماتی، مسدود نمودن ورودی خروجی­ های تجهیزات ثابت و انجام آزمون های سرد در تجهیزات دوار

ج: بخش برق و ابزاردقیق: آزمون عایق، بررسی سیگنال­ ها و آزمون­ های قدرت

• عملیات راه ­اندازی

به مجموعه فعالیت­ های لازم گفته می ­شود که بعد از اتمام مرحله پیش­ راه­ اندازی در جهت بررسی درستی عملکرد تجهیزات مکانیکی و سیستم ­های کنترلی انجام گرفته، تا موضوع پیمان در شرایط عملیاتی قرار گیرد. در زیر اهم فعالیت­ های راه ­اندازی بیان شده است:

الف: بخش پایپینگ: آزمون نشتی، فلاشینگ

ب: بخش مکانیک: تمیزکاری شیمیایی، پرکردن مواد شیمیایی و کاتالیستی، برق­ دارکردن تجهیزات، خنثی ­سازی تجهیزات توسط تزریق گاز بی ­اثر، راه ­اندازی گرم.

ج: بخش برق و ابزاردقیق: برق ­دارکردن ایستگاه ­های فرعی برق، آزمون حلقه، آزمون­ های بی ­باری، آزمون­ های عملیاتی

د: راه ­اندازی و آزمایش سیستم گاز کربنیک و سامانه تشخیص حریق و گاز، سامانه آتشنشانی و آب آتشنشانی